Gossip Rodos: Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και αναπτύσσονται, αλλάζει και ο τρόπος που παίζουν. Επιλέγουν διαφορετικά είδη παιχνιδιού, άλλοτε ομαδικά κι άλλοτε όχι. Τα παιχνίδια (μνήμης, δραστηριοτήτων, εκπαιδευτικά) δίνουν τη θέση τους σταδιακά στα online τα οποία κεντρίζουν το ενδιαφέρον τους και τα κρατούν καθηλωμένα για μπροστά σε μια οθόνη.Ωστόσο, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τα πέντε βασικά είδη παιχνιδιού που τα παιδιά τείνουν να ακολουθούν καθώς μεγαλώνουν, για να κατανοήσουμε πώς επηρεάζει το παιχνίδι τη μάθηση, την κοινωνικοποίηση, τη φαντασία και την αυτοαντίληψη.Αυτά τα πέντε στάδια σύμφωνα με το courageouskidscounseling.com, είναι:Τι γνωρίζετε για τις online δραστηριότητες των παιδιών σας;Στάδιο διερευνητικού παιχνιδιούΟ πρώτος τρόπος με τον οποίο παίζουν τα παιδιά είναι μέσω της εξερεύνησης, κάτι που παρατηρείται συνήθως από τη γέννηση έως την ηλικία των 2 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, τα βρέφη και τα νήπια είναι περίεργα για το περιβάλλον τους και εξερευνούν ό,τι τους τραβάει την προσοχή. Το διερευνητικό παιχνίδι περιλαμβάνει κυρίως τις αισθήσεις, και το μικρό παιδί θα εξετάζει με ενδιαφέρον τα χρώματα, τους ήχους, τις γεύσεις και τις υφές των αντικειμένων γύρω του. Αυτό το στάδιο είναι κρίσιμο για την αισθητικοκινητική ανάπτυξη.Στάδιο μοναχικού παιχνιδιούΓύρω στα 2 έτη, τα νήπια αρχίζουν συνήθως να παίζουν ανεξάρτητα ή με πρωτοβουλία δική τους, όπως για παράδειγμα να στοιβάζουν τουβλάκια ή να παριστάνουν ότι παίζουν κάποιο ρόλο μόνα τους. Κατά το παιχνίδι τους, μπορεί να είναι αδιάφορα ή να μην αντιλαμβάνονται την παρουσία άλλων παιδιών ή ενηλίκων γύρω τους. Αυτό το καθοριστικό στάδιο ενισχύει τη δημιουργικότητα, καλλιεργεί τη συγκέντρωση, διδάσκει δεξιότητες λήψης αποφάσεων και ενδυναμώνει την αίσθηση αυτονομίας του παιδιού.Πόσο χρόνο παιχνιδιού χρειάζονται τα μωρά και τα νήπια;Στάδιο παράλληλου παιχνιδιούΤο παράλληλο παιχνίδι είναι το πρώτο βήμα προς το κοινωνικό παιχνίδι και εμφανίζεται γύρω στα 3 έτη. Σε αυτό το στάδιο, τα παιδιά παίζουν δίπλα σε συνομήλικα τους χωρίς οι δραστηριότητές τους να αλληλεπιδρούν. Για παράδειγμα, μπορεί να παίζουν και τα δύο με κούκλες, αλλά χωρίς να παίζουν μαζί ή να εμπλέκουν τις κούκλες τους σε κοινό σενάριο. Τα παιδιά παρατηρούν και μιμούνται το ένα το άλλο, ενώ παραμένουν επικεντρωμένα στο δικό τους παιχνίδι.Στάδιο συνδετικού παιχνιδιούΓύρω στα 4 χρόνια, πολλά παιδιά αρχίζουν να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στο στάδιο του συνδετικού παιχνιδιού, μαθαίνοντας να μοιράζονται παιχνίδια και ιδέες, και συμμετέχοντας στα παιχνίδια των άλλων. Οι παρατηρήσεις και η μίμηση που ανέπτυξαν στο παράλληλο στάδιο τούς χρησιμεύουν τώρα καθώς αρχίζουν να δημιουργούν τις πρώτες φιλίες και να πειραματίζονται με νέους τρόπους διασκέδασης.Έρευνα: Η ψυχική υγεία του παιδιού «απαιτεί» ελεύθερο παιχνίδιΣτάδιο συνεργατικού παιχνιδιούΤο συνεργατικό παιχνίδι είναι ένα πιο προχωρημένο επίπεδο παιχνιδιού, στο οποίο τα παιδιά φτάνουν σε διαφορετικές ηλικίες, ανάλογα με την προσωπικότητά τους και τις εμπειρίες τους. Σε αυτό το στάδιο, τα παιδιά διαπραγματεύονται κανόνες παιχνιδιού και συμφωνούν σε κοινούς στόχους. Οι συγκρούσεις είναι αναμενόμενες, καθώς τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μαθαίνουν ενεργά να μοιράζονται, να περιμένουν τη σειρά τους, να λύνουν προβλήματα ως ομάδα, να ακούν τους άλλους και να ελέγχουν τις αντιδράσεις τους.Μοναχικό παιχνίδιΕνώ το «ελεύθερο» ή «μοναχικό» παιχνίδι έχει αποδεδειγμένα οφέλη η αποκλειστική ενασχόληση του παιδιού με αυτό, χωρίς παρουσία ή συμμετοχή ενηλίκων, συχνά μειώνει τις δυνατότητες ανάπτυξης κοινωνικών και γλωσσικών δεξιοτήτων – ειδικά σε μικρότερα παιδιά που χρειάζονται την υποστήριξή τους.Η έλλειψη προσοχής από τους γονείς (uninvolved parenting)Η ελαφριά ή ουσιώδης απουσία των γονέων κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το παιδί:
- Σε βρέφη και νήπια, οδηγεί σε ανασφαλή προσκόλληση, που μελλοντικά συνδέεται με προβλήματα αυτοεκτίμησης και κοινωνικής δεξιότητας.
- Σε μεγαλύτερα παιδιά, μπορεί να προκαλέσει χαμηλή σχολική απόδοση, κοινωνική δυσλειτουργία, ακόμα και κατάθλιψη κατά την εφηβεία.
Τι θέλουν τα παιδιά; Λιγότερο πρόγραμμα και περισσότερο παιχνίδιΟι επιστήμονες τονίζουν ότι το παιχνίδι με τους γονείς είναι συχνά το πιο ουσιαστικό. Προάγει την αυτορύθμιση, την αντίληψη για τα συναισθήματα και τη γνωστική ανάπτυξη – στοιχεία που το απλό «μόνο-του» παιχνίδι δεν παρέχει. Όπως αναφέρει η Αμερικανική Εταιρεία Παιδιατρικής, το παιχνίδι μαζί με τους ενήλικες βοηθά το παιδί στην:
- ρύθμιση του στρες μέσω κοινής επικοινωνίας και συναισθηματικής ανταπόκρισης,
- ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων, μαθηματικής σκέψης και εκτελεστικής λειτουργίας – ικανότητες που οδηγούν σε επιτυχημένη προετοιμασία για το σχολείο,
- ενίσχυση της ασφάλειας και της σχέσης παιδιού–γονέα, προστατεύοντας από το τοξικό στρες.
Σύμφωνα με τη θεωρία προσκόλλησης (Bowlby, Ainsworth), τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς σταθερή συναισθηματική παρουσία και ανταπόκριση από τους γονείς τους, συχνά υιοθετούν τα εξής μοτίβα: παίζουν μόνα τους, αποσύρονται συναισθηματικά και δυσκολεύονται να εμπιστευτούν ή να σχετιστούν. Το υπερβολικά μοναχικό παιχνίδι δεν αποτελεί απλώς μια φάση – μπορεί να κρύβει την ανάγκη για σύνδεση που δεν έχει ικανοποιηθεί. Όπως τονίζει και το Harvard Center on the Developing Child, η ποιότητα των πρώιμων σχέσεων καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη μελλοντική κοινωνική και συναισθηματική σταθερότητα του παιδιού.Πώς θα ξέρετε αν ένα παιχνίδι είναι αρκετά μικρό για να παίζει το παιδί σας;Συμπέρασμα:Τα παιδιά χρειάζονται και χρόνο για να παίζουν μόνα τους, και εποικοδομητική αλληλεπίδραση με τους γονείς. Ειδικά αν οι γονείς δεν δίνουν σημασία, η έλλειψη συμμετοχής αυξάνει τον κίνδυνο για αναπτυξιακά και συναισθηματικά προβλήματα.
πηγή: mothersblog.gr