Gossip Rodos: Γεννημένος το 1960 στις Μελάτες Άρτας και εγκατεστημένος στην Αθήνα από το 1983, έχει υπογράψει πολυβραβευμένα μυθιστορήματα όπως το «Ιμαρέτ», το «Σέρρα» και πρόσφατα τον «Μεθυστή», αποδεικνύοντας τη βαθιά του αφοσίωση στην ιστορική μνήμη και την αφηγηματική τέχνη.Ελένη Μενεγάκη: Δώρισε 61 βιβλία στη Δημοτική Βιβλιοθήκη ΕλασσόναςΣε αποκλειστική του συνέντευξή του στο gossip-tv, αποκαλύπτει το πάθος του για τη λογοτεχνία, τη δύναμη της μνήμης και την πειθαρχία που απαιτεί η γραφή. Μιλά για την ανάγκη να παραμείνει πιστός στο όραμά του, αδιαφορώντας για τις «ανάγκες της αγοράς», ενώ φωτίζει την ψυχοσύνθεση των ηρώων του με βαθιά ενσυναίσθηση. Ο Γιάννης Καλπούζος γράφει για να ζήσει και ζει για να γράφει – με τους ήρωές του να τον οδηγούν και τον ίδιο να αναζητά πάντα… «δυο μάτια τον θωρούν με λαχτάρα».ΜΕΘΥΣΤΗΣ… ΣΤΑ ΧΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ… Κύριε Καλπούζο, τι ήταν αυτό που σας ώθησε να επιστρέψετε λογοτεχνικά στην Κρήτη και ειδικά στα δύσκολα χρόνια 1937–1945;Τα γεγονότα εκείνων των χρόνων και οι συνθήκες ζωής μού έδιναν την ευκαιρία να μιλήσω για διαχρονικά θέματα όπως ο πατριωτισμός, η ηδονή της εξουσίας, η δουλοπρέπεια, η απληστία, η προπαγάνδα, ο τυχοδιωκτισμός, οι παρενέργειες του φόβου, η ατομική ευθύνη, η αυτοδικία, το δίκαιο του πολέμου, που τόσο επικαλέστηκαν υποκριτικά οι Γερμανοί προκειμένου να προβούν στα εγκληματικά τους αντίποινα, και πολλά άλλα. Συνάμα μου πρόσφεραν τη δυνατότητα να ξεδιπλώσω ιδιαίτερους χαρακτήρες και μια συναρπαστική μυθοπλασία, η οποία να πατά στο ακριβές ιστορικό υπόβαθρο και στον κοινωνικό καμβά της εποχής.Οι ήρωές σας είναι πολυεπίπεδοι, σχεδόν συμβολικοί: Νέστορας, Αριάνθη, Μιχαλαριάς, Βιολέτα… Τι αντιπροσωπεύει ο καθένας σε αυτό το πολυσύνθετο ψηφιδωτό;Καθένας και διαφορετικός κόσμος. Αναφέρω μόνο κάποια χαρακτηριστικά τους: Ο Νέστορας εκπροσωπεί τον πατριώτη, τον αισιόδοξο άνθρωπο, τον ανυπότακτο… Η Αριάνθη τη γυναίκα που διεκδικεί την ανεξαρτησία της και τη δική της θέση στη ζωή, χωρίς να χάνει τη θηλυκότητά της… Ο Μιχαλαριάς τον θυμόσοφο και τη λεβεντιά… Η Βιολέτα ότι πίσω απ’ το λεπτεπίλεπτο και την ομορφιά κρύβεται ο δυναμισμός…Η γυναικεία ψυχολογία φαίνεται να έχει έναν ξεχωριστό ρόλο στο βιβλίο σας. Πώς προσεγγίζετε την ψυχή της γυναίκας μέσα σε ένα τόσο σκληρό ιστορικό τοπίο;Μπαίνοντας μέσα από εμβριθή μελέτη στην ψυχολογία της γυναίκα της Κρήτης εκείνης της εποχής. Επίσης μέσα από τις συζητήσεις με αρκετές γυναίκες που έζησαν έστω λίγο μεταγενέστερα. Πέρα από αυτά ενδύομαι κάθε ρόλο, είτε άντρα είτε γυναίκας, καλού ή κακού, και πασχίζω να τον κατανοήσω σε βάθος.Ποιο μήνυμα θα θέλατε να κρατήσει ο αναγνώστης φτάνοντας στην τελευταία σελίδα του «Μεθυστή»;Καταρχάς θα ήθελα να κρατήσει την αναγνωστική απόλαυση. Από τα μηνύματα του βιβλίου τι να πρωτοαναφέρω; Να κρατήσει το ανυπότακτο και τη φράση: «Ο τρανότερος πλούτος στη ζωή είναι δυο μάτια που σε θωρούν με λαχτάρα».Ξεκινάτε ένα μυθιστόρημα γνωρίζοντας την κατάληξή του ή αφήνετε τους χαρακτήρες να σας οδηγήσουν;Για εμένα η μεγαλύτερη γοητεία της γραφής είναι να αγωνιά ο ίδιος ο συγγραφέας τι θα γίνει παρακάτω. Η επινόηση και η φαντασία μου λειτουργούν όταν δεν προσχεδιάζω το τέλος ή και γενικότερα την πορεία της μυθοπλασίας. Ζω μαζί με τους ήρωες, τους μαθαίνω λίγο λίγο, κατανοώ τις αδυναμίες τους, εισχωρώ στον χαρακτήρα τους και με έναν τρόπο με καθοδηγούν.Στην εποχή της ταχύτητας και του ψηφιακού λόγου, υπάρχει χώρος για ένα πυκνό και βαθύ λογοτεχνικό έργο όπως το δικό σας;Όπως αποδεικνύεται από την αποδοχή των αναγνωστών, υπάρχει.Η μνήμη — προσωπική και συλλογική — είναι κεντρικός άξονας στα βιβλία σας. Πιστεύετε πως η λήθη είναι επικίνδυνη;Η μνήμη σε κάνει δέντρο και η έλλειψή της κισσό που αναζητά κάπου να αναρριχηθεί, να στηριχθεί. Τόσο απλά και τόσο σύνθετα. «Κοιτάς μπροστά όταν δεν ξεχνάς από πού έρχεσαι», έγραφα στο «σέρρα», κι αυτό σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Χωρίς μνήμη δε μαθαίνεις, δεν παραδειγματίζεσαι, δε δένεσαι με τις ρίζες σου, δεν επανεξετάζεις την πορεία σου, ξεπορτίζεις απ’ τα της ψυχής και του νου. Με κενό το περιεχόμενο του παρελθόντος, βαδίζεις σε ελώδεις δρόμους.Ποιο από τα βιβλία σας κουβαλάτε πιο έντονα μέσα σας – και γιατί;Δεν ξεχωρίζω κάποιο. Συνομιλώ κατά καιρούς με πολλούς από τους ήρωές μου από όλα τα βιβλία μου ή ανατρέχω σε ρήσεις και σκηνές. Βάζω και τους ήρωές μου να μιλούν μεταξύ τους. Μοιραία έρχεται πιο συχνά στη σκέψη μου το πιο πρόσφατο, ο «Μεθυστής», και το «σέρρα» καθώς βρίσκεται στην επικαιρότητα λόγω του θεατρικού με την εξαιρετική Χρύσα Παπά.Γράφετε καθημερινά ή μόνο όταν «έρχεται» η έμπνευση; Έχετε ιεροτελεστίες πριν καθίσετε να γράψετε;Ερευνώ επί μακρόν και στη συνέχεια αρχίζει η γραφή. Αφότου ξεκινήσω να γράφω αφιερώνω καθημερινώς από 10 έως και 15 και ενίοτε περισσότερες. Ζω εκεί με τους χαρακτήρες και τη μυθοπλασία. Όποτε απαιτηθεί για εξαιρετικούς λόγους να παραβώ το πρόγραμμά μου, ο εγκέφαλος με εκδικείται. Αρνείται να επανέλθει στην τόσο έντονη καταπόνηση. Με αποδιώχνει και χρειάζομαι μέχρι και ολόκληρη εβδομάδα να ξαναμπώ στο κείμενό μου. Γι’ αυτό κι όταν γράφω αρνούμαι να παραβρεθώ σε διάφορες εκδηλώσεις ή να κάνω κάποια παρουσίαση, κάτι που πολλοί δεν μπορούν να το κατανοήσουν και το ερμηνεύουν με βάση τον δικό τους τρόπο σκέψης και λειτουργίας. Πέρα από αυτά το καθημερινό ξεκίνημα είναι μια μικρή ιεροτελεστία. Απομονώνομαι στον χώρο μου, ακούω κλασική μουσική ή ορχηστρική παραδοσιακή, διαβάζω ποίηση, πίνω ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, διαβάζω 2-3 προηγούμενα κεφάλαια προκειμένου να εισέλθω στην ατμόσφαιρα του κειμένου και αναμένω το θείο πυρ και τη θεία μανία της έμπνευσης.Είναι δύσκολο στις μέρες μας να παραμείνει ένας συγγραφέας αυθεντικός και να μην παρασυρθεί από τις “ανάγκες της αγοράς”;Εξαρτάται από τον καθένα. Εάν έχει και ποιο είναι το λογοτεχνικό του όραμα. Προσωπικά δεν κινούμαι με βάση τι θέλει η αγορά του βιβλίου. Από την άλλη ποτέ δεν προσπάθησε κάποιος εκδοτικός οίκος να μου υποδείξει τι θα γράψω, ούτε με πίεσε ως προς την παραγωγή, εννοώ να εκδίδω πιο συχνά βιβλίο. Βεβαίως χρήζει μεγάλης ανάλυσης τι σημαίνει: «ανάγκες αγοράς». Εάν περιλαμβάνεται και η έννοια της ταχύτητας, δηλαδή ότι ο σημερινός αναγνώστης θέλει όλα να κινούνται πιο γρήγορα, είναι κάτι διαφορετικό. Εκεί, σε ό,τι με αφορά, λαμβάνω υπόψη μου τα νέα δεδομένα της εποχής μας. Όμως και πάλι χωρίς να κάνω εκπτώσεις. Απλώς αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας της συγγραφής. Για παράδειγμα μια περιγραφή αντί να εκτείνεται σε 50 αράδες να περιοριστεί σε 10 ή 20, όμως προσφέροντας το ίδιο αποτέλεσμα. Πώς μπορεί να επιτευχθεί; Αυτό είναι κομμάτι της τέχνης του σύγχρονου συγγραφέα.Τι νέο ετοιμάζετε μετά τον “Μεθυστή”; Υπάρχει ήδη στο μυαλό σας ο επόμενος τόπος ή ήρωας;Νομίζω ότι θα τολμήσω να εκδώσω ένα μυθιστόρημα το οποίο θα εξελίσσεται πολύ κοντά στα σημερινά χρόνια. Ήδη γράφω εδώ και αρκετό καιρό. Εφόσον το αποτέλεσμα είναι άξιο των προσδοκιών μου, θα προχωρήσω και στην έκδοσή του. Διαφορετικά θα στραφώ προς άλλη κατεύθυνση.Είστε από τους συγγραφείς που συνδυάζουν πεζογραφία, ποίηση και στιχουργική. Πώς «συνομιλούν» αυτά τα τρία μέσα μέσα σας;Όλα είναι λόγος και αυτός είναι ο κύριος συνδετικός κρίκος μεταξύ τους. Ασφαλώς και το ερωτικό στοιχείο, όπως και η ποίηση που ενυπάρχει και στα πεζογραφήματά μου. Βεβαίως εδώ και χρόνια, ακολουθώντας την προτροπή του ποιητή Νίκου Καρούζου «Σφάξε τη μια την ομορφιά να πιει το αίμα η άλλη», αφιερώθηκα σε ένα είδος, στην πεζογραφία και σπανίως λοξοδρομώ προς τον στίχο για τραγούδια ή την καθαυτό ποίηση.Έχετε γράψει στίχους για τραγούδια που έχουν χιλιοτραγουδηθεί. Ποιο τραγούδι απ’ αυτά ξεχωρίζετε εσείς και γιατί; Κρύβεται πίσω του μία προσωπική ιστορία ίσως;Σχεδόν όλους τους στίχους των τραγουδιών μου τους έγραψα υποδυόμενους ρόλους, τους οποίους βίωνα ως πραγματικότητα. Στο τραγούδι «Τι μου ‘χει φταίξει τι μου ‘χει λείψει», το οποίο ερμηνεύει μοναδικά η Ελένη Πέτα, έγραψα τους στίχους πάνω στη μουσική του Κώστα Φαλκώνη. Προϋπήρχε δηλαδή η μουσική. Εκεί καταχώρησα μία φράση που υπήρχε μέσα μου από παιδί. «Τι μου ‘χει φταίξει τι μου ‘χει λείψει / και τα τραγούδια μου φέρνουν θλίψη». Πάντα όταν γινόταν το πανηγύρι στο χωριό μου, στις 8/9, κι άκουγα από μακριά τα «κλαρίνα», όπως λέγαμε, με καταλάμβανε θλίψη. Πολύ αργότερα κατάλαβα ότι επρόκειτο για τη δημιουργική θλίψη της έμπνευσης.Υπήρξατε τελευταίως φίλος του Μανώλη Λιδάκη που τόσο ξαφνικά και πρόωρα έφυγε από τη ζωή. Τι έχετε να θυμάστε από τον σπουδαίο ερμηνευτή;Γίναμε φίλοι μακρόθεν με αφορμή τον «Μεθυστή» και τη σχεδιαζόμενη συμμετοχή του στην παρουσίαση στο Ηράκλειο, αλλά και μέσα από 12 στίχους μου τους οποίους είχε μελοποιήσει ο αρχιμουσικός Μύρων Μιχαηλίδης. Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα ο Μανώλης Λιδάκης θα έμπαινε στο στούντιο να ερμηνεύσει τα εν λόγω τραγούδια. Ήταν ενθουσιασμένος και με το βιβλίο και με τα τραγούδια και μιλούσαμε σχεδόν καθημερινά επί ένα μήνα. Μου έλεγε ότι η καρδιά του είναι μισή από γρανίτη και η άλλη μισή από βαμβάκι, μία φράση που χρησιμοποιώ στον «Μεθυστή» για τον Μιχαλαριά. Μάλιστα ήθελε να παίξει τον ρόλο του Μιχαλαριά στην περίπτωση που το βιβλίο μεταφερόταν στη μικρή ή στη μεγάλη οθόνη. Ήταν ένας όμορφος άνθρωπος, απλός όπως όλοι οι μεγάλοι. Ο Μανώλης Λιδάκης έφυγε, όμως οι ερμηνείες του μένουν κτήμα εσαεί των Ελλήνων..
πηγή: gossip-tv.gr
